Trong các vụ tai nạn, thường người ta hay nghĩ tới các vụ tai nạn giao thông nhưng còn một tai nạn nữa mà con số cũng khá lớn đó là tai nạn do đuối nước. Từ đầu hè đến nay đã có rất nhiều sự cố liên quan tới vấn đề trẻ em và bể bơi.
Chúng ta có thể dễ bắt gặp cảnh hàng trăm người đùa chơi mỗi buổi chiều ở hồ Tây. Khi được hỏi thì họ trả lời rất thản nhiên “Biết là cấm nhưng mà bơi ở đây nó thoáng mát, trẻ con nó thích lại không mất phí”. Thậm chí rằng có nhiều bé không biết bơi, các bậc phụ huynh mua những chiếc áo phao ngoài cửa hàng mặc vào cho bé rồi cho trẻ tự do thỏa thích chơi đùa…
Còn ở các vùng nông thôn thì nhiều ao, hồ, sông trở thành các bể bơi công cộng không mất phí.
Các con số về tình trạng đuối nước nằm chủ yếu phần lớn là các em ở các vùng nông thôn, do trời nóng nên các em rủ nhau đi bơi tại ao, sông… mà không có sự giám sát của người lớn nên mới có những câu chuyện buồn, đã có những câu chuyện buồn xảy ra như vụ việc trưa 15/4/2016, 11 học sinh lớp 6B Trường THCS Nghĩa Hà (Tp.Quảng Ngãi) đến sông Trà Khúc tắm và tang thương ở xã có 9 nam sinh đuối nước. Ngay sau thảm nạn 9 học sinh chết đuối thương tâm tại Tp.Quãng Ngãi ở Quảng Ngãi tiếp tục xảy ra thêm 2 vụ chết đuối làm 3 trẻ em chết thảm… Hay 5 em nhỏ chết đuối ở ao (Thừa Thiên – Huế)…Dường như sẽ không chỉ dừng lại những con số này, chắc chắn là sẽ còn lớn và tỉ lệ con số ngang với con số tai nạn giao thông. Trung bình mỗi năm, có trên 2.800 trẻ em bị tử vong do đuối nước. Con số này cao nhất khu vực Đông Nam Á và gấp 8 lần so với các nước có thu nhập cao.
Cần phải làm gì?
Sau vụ 9 học sinh, cũng như nhiều vụ đuối nước liên tiếp xảy ra đã phần nào làm cho dư luận chú ý và đã có nhiều ý kiến đề cập đến việc phải dạy bơi cho học sinh và coi đây là môn học bắt buộc trong trường học đó là một ý kiến rất hay, Việt Nam là một nước có tới 3.260km bờ biển, mật độ sông ngòi dày đặc (2.360 con sông lớn nhỏ, mật độ 0,6km/km2) và thường xuyên chịu thiên tai, mưa lũ việc trẻ biết bơi thì cũng là một cách tự vệ mình nhất là các trẻ ở nông thôn thì rất là khả dụng, ở một số nước phát triển thì đã thực hiện được vấn đề này, ở Việt Nam thì nhưng đề xuất đó chưa được thực hiện mới chỉ dừng ở lại ở môi trường thí điểm…
Một số cách có thể dạy trẻ bơi tại những bể bơi mini mà vẫn an toàn:-Xây một khuôn viên nhỏ, để tấm lưới nhỏ ở dưới nền
-Xây một bể diện tích nhỏ sau đó trải tấm bạt ở dưới
-Ở nước ngoài họ chế tác từ những thứ thùng to, sau đó trải tấm bạt linon to bọc xung quanh, thậm chí họ dùng cả thùng rác, lốp xe cỡ lớn…
Cách cứu người bị đuối nước:
1. Đưa nạn nhân vào bờ:
Mặc dù có biết bơi hay không, khi gặp một người bị té xuống nước sâu,ta phải biết kêu gọi những người xung quanh tới trợ giúp. Nhưng luôn luôn phải để ý tới nạn nhân và cố gắng với sáng kiến và khả năng của mình tìm tòi mọi cách để vớt họ lên.
Trong trường hợp nạn nhân ở gần bờ, không phải lúc nào cũng có sẵn phao cứu hộ bên mình, ta có thể tận dụng một chiếc gậy, một cây sào… hoặc xa hơn một chút thì dùng một cuộn dây buộc một đầu vào một vật gì đó nổi lên được trên mặt nước như can nhựa, thùng nhựa, chai nước suối,thùng dầu ăn… đều có thể dùng cứu họ được. Ta hãy thực hiện bằng cách níu chặt lấy một thân cây, một mô đất hoặc một vật gì chắc chắn rồi ném hoặc đưa vật hiện có cho nạn nhân nắm lấy và lôi vào bờ.
– Nếu có nhiều người, ta giăng một hàng người nắm tay để kéo nạn nhân vào bờ.
– Nếu có thuyền, ta chèo thuyền đến chỗ nạn nhân, ghé mạn thuyền chonạn nhân bám vào, cũng có thể đưa tay hoặc mái chèo ra cho nạn nhân nắmlấy, hoặc trong trường hợp khẩn thiết, ta buộc dây bám vào người vànhảy xuống nước cứu họ và dìu lên thuyền.
– Khi không có vật gì nơi tay mà một đứa bé đang bị ngộp ở chỗ khôngsâu lắm, tốt hơn hết là dùng áo của mình, quăng cho nó bám lấy và kéovào bờ.
– Trường hợp nếu bạn bơi giỏi, nạn nhân ở xa bờ không thể dùng gậy hoặc phải cởi quần áo thật nhanh, dùng miệng cắn cái áo (để hai tay không vướng víu) bơi nhanh về phía nạn nhân, đến gần cầm chạt tay áo,tung thân áo cho nạn nhân nắm lấy, rồi vừa bơi vừa kéo họ vào bờ. Nếu được nên tự trang bị cho mình một phao cứu hộ, hoặc bất kỳ một vật gì có thể nổi được như một trái banh da chẳng hạn.
– Nếu có dây dài, ta nên cột một đầu vào một điểm nào đó thật chắc chắn trên bờ, đầu kia buộc thật nhanh vào người bằng gút ghế đơn (nhớ chừa một đoạn khoảng 2m để cột ngang người nạn nhân), bơi tới chỗ nạn nhân, đưa họ nắm và kéo vào bờ.
– Trong khi đó, tìm cách trấn an cho họ vững tâm tin tưởng là sẽ được cứu thoát. Theo kinh nghiệm cho thấy, lời nói trấn an của người cứu hộ rất quan trọng. Lời nói kịp thời của chúng ta đã cứu ược nạn nhân 50% rồi, vì họ ổn định được tâm lý và bớt uống nước.
Giải pháp nhảy xuống nước cứu nạn nhân là giải pháp cuối cùng. Bởi vì thực tế đã có nhiều trường hợp người cứu nạn do chưa hiểu biết về các phương pháp cấp cứu thủy nạn, nên bị nạn nhân ôm cứng và cả hai cùng chết chìm.
Một số phương pháp cấp cứu thủy nạn:
* Phương pháp một:
Nạn nhân nằm ngửa, người cứu hộ bơi ở phía sau nạn nhân, một tay dùng để bơi, một tay vắt lên ngang ngực xốc chéo qua nách bên kia. Bơi kiểu nhái đưa họ vào bờ.
Kiểu này khiến người cứu hộ khá mệt, nhưng làm cho nạn nhân được an toàn tuyệt đối.
Điều kiện: người được cứu phải khá tỉnh táo và có biết bơi đôi chút.
Lưu ý quan trọng: không được ăn nó khi xuống bới. Bởi vì lúc no bụng mà xuống nước, máu sẽ dồn về khoang bụng để chống lại với cái lạnh cách biệt bên ngoài (chênh lệch khoảng trên dưới 10*C). Điều đó làm cho não bị thiếu máu, gây ra buồn ngủ, thậm chí bị choáng váng. Hãy cố gắng nghỉ ngơi ít nhất là 2 giờ sau khi ăn rồi mới được xuống nước bơi.
* Phương pháp hai:
Nâng cằm nạn nhân cho nằm ngửa hẳn mặt lên, như thế mũi (cơ quan hô hấp) của nạn nhân sẽ được thoát ra khỏi mặt nước. Phương pháp này dùngcho những nạn nhân có cơ thể hơi mập. Người cứu hộ có thể dùng tay còn lại để bơi vào bờ cho nhanh.
* Phương pháp ba:
Từ phía sau, người cứu hộ dùng tay nắm ngay chùm tóc phía trên trán,giựt ngửa đầu nạn nhân ra đằng sau. Phương pháp này dùng để cứu các bạn nữ rất có lợi.
* Phương pháp bốn:
Nắm cổ áo, nếu nạn nhân còn mặc đầy đủ quần áo mà ta lại không có thời gian cởi ra kịp dưới nước.
* Phương pháp năm:
Nếu nạn nhân đã bất tỉnh thật sự, ta có thể dùng hai tay ta nâng đầu nạn nhân nổi lên mặt nước, bơi ngửa bằng 2 chân và kéo vào bờ.
* Phương pháp sáu:
Nếu nạn nhân có trọng lượng nhẹ hơn ta và đã bất tỉnh. Ta có thể bơi ngửa, dùng ngực để đỡ đầu nạn nhân, hai tay xốc dưới nách cho nạn nhânnằm sải với tư thế thoải mái. Hai chân đạp kiểu nhái đưa nạn nhân vào bờ.
2. Xóc nước – Hô hấp nhân tạo:Khi chúng ta đưa được nạn nhân vào bờ mà nạn nhân đã bị bất tỉnh, thì hãy xem thử họ có còn thở hay không. Nếu như họ còn thở thì chỉ cần xóc nước. Nếu hết thở thì làm hô hấp nhân tạo ngay. Muốn xóc nước thì ta làm như sau : Đưa nạn nhân lên cao rồi xóc vài cái cho nước trào ra, dùng tay móc những vật lạ mà họ đã nuốt phải ra khỏi miệng để tránh bị nghẽn đường hô hấp.
Hô hấp nhân tạo:
Phương pháp thổi ngạt miệng qua miệng :
– Cách xử trí: Đặt nạn nhân ở nơi thoáng mát, nới lỏng quần áo, dây nịt, cà vạt… Nếu có thể thì đặt nạn nhân nằm ngửa trên một mô đất cao, hay bàn ghế, giường… để chúng ta đỡ cúi gập người khi thao tác. Nếu trong miệng và cổ họng nạn nhân có vướng vật gì, hãy vẤn vải vào đầu ngón tay và móc sạch ra, sau đó lau miệng nạn nhân cho sạch. Phương pháp thao tác: Kéo đầu nạn nhân ngửa về phía sau, kéo hoặc đẩy hàm dưới để cho miệng nạn nhân mở ra. Sau đó dùng bản tay vừa đẩy trán nạn nhân vừa bịt mũi họ lại bằng ngón trỏ và ngón giữa. Bàn tay kia dùng banh hàm nạn nhân và kéo miệng cho mở ra. Sau đó cần hít vào đầy lồng ngực, đoạn há miệng rộng rồi áp sát vào miệng nạn nhân. Thổi hơi thật mạnh cho đến khi thấy lồng ngực của nạn nhân phồng lên, mấy hơi đầu cần thổi thật mạnh. Sau đó nghiêng đầu lắng tai nghe hơi thở trở ra. Lặp lại động tác trên với nhịp độ 12 lần trong một phút đối với người lớn và 20 lần một phút đối với trẻ em.
Phương pháp thổi ngạt và xoa bóp tim:
Ta quỳ cạnh nạn nhân, hai tay thẳng, hai bàn tay chồng lên nhau đặt lên lồng ngực nơi xương ức nạn nhân. Đè tay ép lồng ngực nạn nhân xuống rồi từ từ buông ra, làm theo chu ky : khoảng thời gian từ 14 – 15 giây, chúng ta ép ngực nạn nhân khoảng 15 lần và thổi ngạt 2 lần. Sau mỗi 4 chu kỳ chúng ta kiểm tra mạch và hơi thở của nạn nhân một lần.
3. Ủ ấm – Chống choáng:
Khi nạn nhân vào bờ mà còn tỉnh táo, hoặc sau khi xóc nước và làm hô hấp nhân tạo, nạn nhân đã tỉnh lại, hãy thay quần áo khô cho họ, dùng chăn để ủ ấm và cho họ uống trà nóng.
Đuối nước cướp đi hàng ngàn sinh mạng người Việt Nam mỗi năm, chủ yếu là trẻ nhỏ. Trẻ em chết đuối chỉ vì không biết bơi, thiếu kỹ năng khi tiếp xúc và ứng xử tình huống dưới nước. Nếu chúng ta thực sự coi trọng quan tâm sâu sắc tới trẻ em thì từ phía gia đình và nhà trường cần có những kĩ năng sống dạy trẻ để thích nghi với môi trường. Cần những hành động thiết thực hơn cho các trẻ trước khi quá muộn.
